Stres ve Stres Yönetimi

17. yüzyılda kullanılan Latince bir kavram olan ‘stringere’den gelmekte olan ve zorlanma, gerilim, baskı ve de çaba anlamında kullanılan stres, son zamanların en çok kullanılan kavramı.

Çağdaş yaşamda birçok etkenin neden olduğu yoğun stres, bireylerin işlevselliğini bozmakta ve yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir.

Yapılan birçok çalışma stresin hastalıklar üzerinde de olumsuz pek çok etkisinin olduğunu göstermektedir. Bunun en önemli sebebi ise görevi vücudu enfeksiyonlardan koruma olan bağışıklık sisteminin stresten etkilenmesidir.

Bunun yanı sıra, yetersiz duygu, kızgınlık, üzüntü, gerginlik, kıskançlık, şüphecilik, gibi negatif duygular stresin olumsuz psikolojik etkileri arasında sıralanmaktadır.

Yine stresin sebep olduğu kaygı ve korkular, kaçma-kaçınma davranışlarını pekiştirerek, kişinin kendini geliştirmesine katkıda bulunabilecek bazı riskler almasını engellemekte, yaşam alanını sınırlamakta ve yaşamdan aldığı doyumu azaltabilmektedir.

Stres yönetiminde; kişinin kendisine, olaylara ve geleceğe bakış açısı önemli olmaktadır. Olumsuz düşünceler, değerlendirmeler ve atıflar aynı zamanda olumsuz duygulara ve uyum bozucu davranışlara yol açar.

Stresle baş etmede kullanılan yöntemlerin sayısı her geçen gün artmaktadır.

Bu yöntemler arasında;

- Doğru beslenme alışkanlığını geliştirmek (Doğru beslenme alışkanlığı öncelikle fiziksel olarak daha sağlıklı yapıya sahip olmamızı sağlar, günlük yaşamda baş etmeye çalıştığımız durumlarda kendimizi daha zinde hissederiz).

- Zamanı etkili kullanmak (Yetiştireme, geç kalma, yarım bırakmak zorunda kalmak ya da yapabileceğimizin üstünde bir işi yapamayacağımız bir sürede yapmak zorunda kalmak gibi stres verici durumları ortaya çıkmasını engellemiş oluruz).

- Geçmiş başarıları hatırlamak (Geçmişte benzer durumlarla karşılaşıp üstesinden geldiğimiz olayları hatırlamak, cesaretimizi arttırmamıza ve çözüm üretmemize yardımcı olur ).

- Sosyal destek sistemini güçlü tutmak (Yanlarında kendimizi iyi hissettiğimiz ve duygusal olarak onlardan beslendiğimiz insanlarla paylaşımları arttırmak, zorlu süreçlerde kendimizi daha güçlü hissetmemizi sağlayacaktır).

- Fiziksel egzersiz yapmak (Düzenli spor yapmak, yürüyüşe çıkmak, koşu yapmak gibi fiziksel olarak bizi dinç ve güçlü hissettirecek egzersizler günlük yaşamda kendimize olan güveni arttıracaktır).

- En önemli tekniklerden biri olan nefes alma egzersizi (Bir el karnınızın üstüne bir elinizi de göğsünüzün üstüne koyup nefes alıp verin. Eğer nefes aldığınızda şişen yer göğsünüz oluyorsa yanlış nefes alıyorsunuz. Eğer kanınızın üst kısmı yani diyafram kaslarının olduğu yer şişiyorsa doğru nefes alıyorsunuz. Diyaframdan nefes almayı öğrendikten sonra kendinizi çok gergin ve çaresiz hissettiğiniz anda sadece altı kez derin nefes alıp aldığınız sürenin iki katı kadar sürede verirseniz ve sadece nefesinize odaklanarak, onun nasıl vücudunuzdan süzüldüğünü fark etmeye çalışırsanız egzersiz bittiğinde kendinizi daha farklı hissedeceksiniz. Çözüm üretmek konusunda kendinizi daha güçlü hissedeceksiniz).

Stresi hayatımıza ne şekilde konumlandıracağımızı ve hayatı nasıl daha yaşanabilir hale getireceğimizi anlamak, kendimizi anlamaktan geçer. Değiştirebileceklerimiz için mücadele etmek, değiştiremeyeceklerimiz için sabretmek ve bunların ayrımını yapabilmek için de sağlıklı düşünmek gerekmektedir.